Wystawy | U źródeł Wisły

U źródeł Wisły - przeprawy przez Wisłę

Niezbędnym elementem regulacji Wisły była budowa mostów i kładek. W górnym odcinku rzeki, ze względu na jej górski charakter znacznie więcej jest drewnianych kładek i pieszych przepraw niż dużych konstrukcji łączących dwa brzegi. Na odcinku od źródeł Wisły do Oświęcimia naliczyć można około 60 różnych przepraw przez rzekę, posiadających ogromne znaczenie komunikacyjne i gospodarcze. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, znaczenia nabrała konieczność stałego połączenia Górnego Śląska ze Śląskiem Cieszyńskim. 

Z powodu nieuregulowanego koryta rzeki, Wisła często wylewała, powodując długotrwałe przerwy w komunikacji na linii Katowice-Bielsko. W 1925 roku Śląski Urząd Wojewódzki wraz z Sejmem Śląskim wypracował plan robót, mających na celu zlikwidowanie tych niedogodności. W plan ten między innymi wpisywała się budowa żelazobetonowego mostu drogowego na Wiśle pod Goczałkowicami. Nadzór techniczny nad budową z ramienia Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego sprawował inż. dr Stefan Kaufman, kierownikiem budowy był inż. Wacław Olszak, a wszystkie roboty budowlane wykonała firma Inżynierowie Stanisław i Antoni Hajduk, Cieszyn-Oświęcim[1]. We wrześniu 1925 roku rozpoczęto budowę, jednak przełom roku 1925/1926 był niezwykle ciężki, gdyż Wisła wylewała częściej niż zazwyczaj. Ze statystyk sporządzonych przez kierownika budowy Wacława Olszaka wynika, że od 1 stycznia do 30 czerwca 1926 roku ze 181 dni, było tylko 70 dni roboczych, ponieważ 26 dni odpadło na powodzie, 45 dni na mrozy, które wykluczały prace betonowe, 35 dni to były niedziele i święta, a 5 dni robotnicy strajkowali[2]. Budowę zakończono w czerwcu 1927 roku, wtedy też przeprowadzono obciążenie próbne, które zadowoliło kierownictwo budowy. W dniu 9 lipca 1927 roku w obecności wicewojewody śląskiego Zygmunta Żurawskiego, członków Śląskiej Rady Wojewódzkiej, przedstawicieli władz wojewódzkich, samorządowych i duchowieństwa most poświęcono i oddano do użytku. Po zakończeniu wszystkich prac Śląska Rada Wojewódzka oddała przeprawę na własność i utrzymanie Wydziałowi Dróg Powiatowych w Bielsku i Wydziałowi Powiatowemu w Pszczynie. Koszt tego przedsięwzięcia wynosił 610 000 złotych i w całości poniósł go Skarb Śląski. Żelazobetonowy most drogowy na rzece Wiśle pod Goczałkowicami ma długość 180 metrów, a szerokość jezdni wynosi 6,6 metrów.

[1] Archiwum Państwowe w Katowicach, zespół nr 12/27/8 Urząd Wojewódzki Śląski, Wydział Komunikacyjno-Budowlany (dalej UWŚl KB), sygn. 4207.

[2] W. Olszak: Most na Wiśle pod Goczałkowicami. Nadbitka z „Technika” 1928., nr 3, s. 12.