Pamięć o powstaniach śląskich w XX wieku. Uczestnicy - Pomniki - Rocznice

Wystawa Pamięć o powstaniach śląskich w XX wieku. Uczestnicy - Pomniki - Rocznice została przygotowana przez Archiwum państwowe w Katowicach w 2011 roku, roku, w którym obchodzimy 90-tą rocznicę III powstania śląskiego. 

Została poświęcona prezentacji wybranych zagadnień mieszczących się w pojęciu "miejsce pamięci". Mają temu służyć dokumenty, materiał kartograficzny i ikonograficzny zachowany w Archiwum Państwowym w Katowicach. Walory poznawcze takiej wystawy są oczywiste. Ponadto tak ujęta tematyka pozwoli nie tylko zapoznać się z historią powstań w naszym regionie, a więc spełnić cel czysto informacyjny, ale ponadto da możliwość zbudowania nastawienia emocjonalnego odbiorców do tych wydarzeń.

Zmienność spojrzenia na powstania śląskie, a przede wszystkim ich ocenę w ostatnich 90 latach, dobrze odzwierciedlają zachowane, bogate zasoby archiwalne. Pozwala to na realizację drugiego celu wystawy, dydaktycznego. Organizatorzy pokazali bowiem nie tyle powstania, ale poprzez pryzmat ich ocen skomplikowane dzieje regionu w całym XX wieku. Szczególnym przypadkiem były takie formy upamiętnienia wiedzy o wydarzeniach, które dodatkowo dzieliły głęboko Górnoślązaków już po wydarzeniach 1918-1922. Trudno było przecież znaleźć kompromis, nawet w warstwie symbolicznej po obydwu stronach nowej granicy polsko-niemieckiej. Ten pokazany na Wystawie "trudny patriotyzm", właśnie polegający na ciągłym szukania kompromisu, może być dobrą lekcją historii dla współczesnego, młodego pokolenia.