RACIBÓRZ W NOWEJ RZECZYWISTOŚCI 1990-2017
27 maja 1990 r. w Raciborzu odbyły się pierwsze po drugiej wojnie światowej wolne wybory samorządowe, które przyniosły zdecydowane zwycięstwo Raciborskiemu Komitetowi Obywatelskiemu „Solidarność” oraz Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność” Ziemi Raciborskiej. Racibórz wkroczył w okres demokracji.
1 lipca 1990 r. Rada Miasta wybrała na prezydenta Jana Kuligę, a w październiku 2002 r., kiedy mieszkańcy miasta wybierali po raz pierwszy prezydenta w wyborach bezpośrednich, prezydentem został Jan Osuchowski. W wyniku kolejnych wyborów, w grudniu 2006 r. funkcję tę przejął Mirosław Lenk.
W latach 1990-1998 Racibórz był częścią rejonu raciborskiego, stanowiącego odpowiednik powiatu. W mieście siedzibę miał Urząd Rejonowy, którego pierwszym, faktycznym kierownikiem był Tadeusz Czajkowski.
W lipcu 1997 r. południowa Polska padła klęską powodzi. 8 lipca wody wystąpiły z brzegów rzeki Odry i Kanału Ulgi, zalewając w ciągu kilku godzin znaczną część Raciborza. Zalane zostały m. in. Urząd Miejski, dworce PKP i PKS, a także zakłady przemysłowe i osiedla mieszkaniowe.
W 1998 r. na podstawie ustawy z dnia 5 czerwca o samorządzie powiatowym, a także rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia w sprawie utworzenia powiatów utworzono powiat raciborski, który zaczął funkcjonować od 1 stycznia 1999 r.
Pomimo, że po 1989 r., doszło do zmian w infrastrukturze przemysłowej miasta, to jednak Racibórz nadal pozostał ośrodkiem z liczącym się przemysłem, głównie ciężkim, spożywczym, elektromaszynowym i chemicznym.
W 2004 r. do użytku oddano nowy obiekt Szpitala Rejonowego im. dr. Józefa Rostka. W znaczący sposób zadbano także o zabytki, takie jak Zamek Piastowski na Ostrogu. Także dzięki wsparciu władz miejskich raciborski Oddział Archiwum Państwowego w Katowicach mógł wprowadzić się do nowej siedziby, położonej w centrum miasta. W mieście działają liczne placówki naukowe i kulturalne, m.in. Muzeum i Raciborskie Centrum Kultury, ukazują się lokalne czasopisma.
