PRZEMYSŁ RACIBORZA

Powstanie i rozwój przemysłu w mieście związany jest ściśle z uruchomieniem w 1846 r. linii kolejowej, łączącej Berlin z Wiedniem, tzw. kolei wilhelmińskiej, a następnie z wybudowaniem przez miasto gazowni, wodociągów i z początkiem XX wieku, elektrowni.

Duże znaczenie miał w Raciborzu zawsze przemysł chemiczny. W XIX wieku działała fabryka będąca własnością spółki CERES, która produkowała m.in. nawozy sztuczne, tłuszcze kostne i oleje zwierzęce. Na początku XX wieku powstały w Raciborzu zakłady chemiczne Carbon, produkujące węgle aktywne, służące do oczyszczania wyrobów przemysłu spożywczego i chemicznego. W 1895 r. została założona firma, jedna z pierwszych na świecie produkująca elektrody węglowe, która w 1898 r. przyjęła nazwę Planiawerke AG für Kohlenfabrikation (Zakłady Wyrobów Węglowych Płonia S.A.), a po jej przejęciu w 1928 r. przez koncern Siemensa Siemens Planiawerke AG für Kohlefabrikate (Zakłady Wyrobów Węglowych Siemens-Płonia S.A.).

Znaczący dla Raciborza był również przemysł spożywczy. W XIX i na początku XX wieku funkcjonowała olejarnia parowa, później młyny parowe, a następnie gorzelnia i fabryka drożdży, które były własnością żydowskiej rodziny Schlesingerów. Raciborskim królem wina był Feliks Przyszkowski, który jednocześnie należał do najbardziej znaczących hurtowników tego napoju na terenie Niemiec wschodnich, szczycąc się tytułem Królewskiego Dostawcy – Königlicher Hoflieferant. Powszechnie znanym w Niemczech była, należąca do rodziny Sobtzicków, fabryka wyrobów czekoladowych i słodyczy.

Po 1945 r. diametralnie zmieniły się stosunki własnościowe i cały, ocalały z wojennej zawieruchy, przemysł na ziemiach polskich został przejęty na własność państwa. Głównymi upaństwowionymi zakładami przemysłowymi Raciborza, wokół których koncentrowało się życie miasta były odtąd m.in.: Raciborska Fabryka Kotłów „Rafako”, Fabryka Cukrów i Czekolady „Ślązak”, Zakłady Przemysłu Cukierniczego „Mieszko”, Raciborskie Zakłady Chemii Gospodarczej Pollena czy Zakłady Elektrod Węglowych im. 1 Maja.

Po 1989 roku doszło do kolejnych zmian w infrastrukturze przemysłowej miasta związanych z restrukturyzacją i prywatyzacją. Racibórz pozostał ważnym ośrodkiem przemysłowym z liczącymi się zakładami, głównie z sektora spożywczego, elektromaszynowego i chemicznego. Swoje kluczowe wyroby w Raciborzu nadal wytwarza polski producent słodyczy „Mieszko”. Działa także firma RAFAKO S.A. Swoją fabrykę w Raciborzu mają, jeden z największych producentów elektrod oraz bloków grafitowych i węglowych w Polsce - SGL Carbon Group Polska S.A., czyli dawna Fabryka Elektrod Węglowych Plania oraz jeden z najbardziej znanych na świecie producentów środków piorących oraz kosmetyków firma Henkel.