Mapa Andreasa Hindenberga z 1636 roku na liście UNESCO

Międzynarodowy Dzień Archiwów Archiwum Państwowe w Katowicach obchodzi w tym roku w szczególny sposób, bowiem mapa Wolnego Stanowego Państwa Pszczyńskiego wykreślona przez Andreasa Hindenberga w 1636 roku została roku wpisana na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata. To już drugi obiekt z Archiwum Państwowego w Katowicach na tej liście, po dokumencie „Akt pamiątkowy objęcia Górnego Śląska przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej podpisany 16 lipca 1922 r. w Katowicach”, który wpisano podczas III edycji w 2018 roku.

Wielkoformatowa mapa Ichnoorthographia Plesniaca z 1636 roku została wykonana przez projektanta twierdz śląskich Andreasa Hindenberga na zamówienie panującego ówcześnie w górnośląskim Wolnym Stanowym Państwie Pszczyńskim Seyfrieda II von Promnitz. Całkowite jej rozmiary wynoszą 254 x 292 cm. Jest mapą rękopiśmienną, z zasadniczym rysunkiem w kolorze czarnym, wprowadzono też kolory czerwony, niebieski i złoty. Podkładem mapy jest papier, wzmocniony podklejeniem na płótnie.

Mapa przedstawia teren Wolnego Stanowego Państwa Pszczyńskiego oraz otaczających je pogranicznych obszarów Górnego Śląska i Małopolski o łącznej powierzchni 1600 km2, jej średnie pomniejszenie wynosi około 1:17.500. Zorientowana jest na zachód, co wskazuje umieszczona w górnej części mapy róża wiatrów. 

Jest cenna nie tylko jako mapa, jej wartość poznawcza wynika z unikatowej formy prezentacji w rzucie półperspektywy terenu, miast, wsi, kościołów, zamków, kompleksów leśnych (ze zwierzętami) i innych charakterystycznych obiektów. Obiekty, takie jak kościoły, wieże obserwacyjne, dwory, młyny i całe osady, wprowadzono na mapę poprzez wcześniejsze wykonanie pieczątek z drewna, zaznaczono również z wielką starannością cieki wodne, powierzchnie lasów i pól uprawnych. Na szczególną uwagę zasługuje przedstawienie na mapie całej infrastruktury gospodarki stawowej w okolicach Pszczyny. Na mapie zostały wyrysowane groble, śluzy, tamy, a nawet bagniste tereny przystawowe.

Przechowywana jest w Archiwum Państwowym w Katowicach Oddział w Pszczynie w zespole Archiwum Książąt Pszczyńskich.

Projekt dostępny pod adresem: https://pamiecpolski.archiwa.gov.pl/ Zapraszamy do odwiedzenia strony